Skip to main content

Tai chi: verandering als inspiratiebron

maandag 21 oktober 2024
Frans van Heel

De kern van de tai chi filosofie is dat alles aan verandering onderhevig is. Bij levende wezens manifesteert deze verandering zich in groei, in ieder geval zolang de vitale energie krachtig is.

Wanneer de vitale energie of levenskracht afneemt, manifesteert de verandering zich in krimp en verval. Niets is onveranderlijk in de wereld, zelfs stenen en bergen niet. Omdat wij in een andere tijdsdimensie leven dan een steen kunnen we niet zien hoe deze verweert door wind en water. Ook bergen verweren en groeien als ze gevoed worden door de energie van het binnenste van de aarde en door tektonische beweging omhoog geduwd worden.

Voed je vitale energie met taiji beoefening

Tai chi beoefening is een manier om te voorkomen dat onze vitale energie afneemt en we sneller dan noodzakelijk onderhevig zijn aan de verandering van krimp en verval.  Door op de juiste manier tai chi te beoefenen kunnen we het verval van ons lichaam afremmen. Daarom blijven we onderzoeken hoe we de wervelkolom kunnen openen en ons ‘naar de hemel kunnen blijven oprichten’. Niet voor niets was dit de kern van de lessen van dr. Shen; de tai chi meester die zijn, voor het westen unieke, inzichten in de tai chi filosofie aan zijn studenten heeft overgedragen.

Tegelijkertijd hebben wij als mens de mogelijkheid om, ondanks het onvermijdelijke verval van ons lichaam, onze geest te blijven voeden met vitale energie. Naar mijn inzicht gaat daar onsterfelijkheid in de taoïstische alchemie over. Zo lang we leven is het lichaam nog de drager of ‘de grond’ van onze vitale energie. Daarnaast hebben we ook de mogelijkheid om onze geest rechtstreeks van buitenaf; via de natuur of de kosmos, met vitale energie te voeden. Daar zit geen beperking of grens aan, maar er zijn wel voorwaarden aan verbonden. De fysieke kant betreft het openen van de gewrichten van het opstrekken van de wervelkolom. De mentale kant gaat vooral over de juiste motivatie.

Tevredenheid gezien vanuit het boeddhisme

Vanuit de boeddhistische traditie is het belangrijk om tevreden te kunnen zijn. Dat geeft stabiliteit en rust. Er zijn echter twee soorten tevredenheid. We kunnen tevreden zijn uit gemakzucht met als valkuil dat we kunnen vervallen in apathie. Apathie is een vorm van mentale inertie die onvermijdelijk tot verval leidt, waardoor we op lange termijn toch weer ontevreden, ongelukkig en angstig kunnen worden. Met de wil tot onderzoeken en ontwikkelen boren we de bron van onze vitale energie aan en zal ook tevredenheid leiden tot groei, en vreugde met zich meebrengen. 

Dat is de reden waarom het altijd goed is om in onze beoefening te onderzoeken waar en hoe we kunnen veranderen, verbeteren en ontwikkelen. Niet omdat het niet goed genoeg is, want goed en slecht zijn slechts persoonlijke oordelen. Maar om te voorkomen dat we binnen onze comfortzone blijven en onze tevredenheid te gemakzuchtig wordt. En omdat het zoeken naar verbetering en ontwikkeling ons blijft voeden en inspireren, waardoor onze vitale energie krachtig blijft stromen. Wanneer de rust en stabiliteit van tevredenheid gepaard met de verandering van groei en ontwikkeling dan zijn yin en yang met elkaar in harmonie.