Tai-chi initiatie van mijn bronleraar

Cirkel lopen

In de gymzaal waren tientallen studenten de cirkel aan het lopen die ik kende uit het Bagua Zhang systeem. Deze dag liepen de studenten niet alleen of met zijn tweën, zoals ik gewend was, maar in diverse grote en kleine cirkels in elkaar. Met ongeveer 8 tot 25 studenten per cirkel. De meeste studenten waren voor mijn ogen uitzinnig aan het bewegen terwijl ze de cirkel liepen en maakten klanken met hun stem. Soms met een bijna knallend geluid en soms melodisch, bijna als gezang.

Mijn leraar stond bij de ingang op het afstapje naar de vloer van de gymzaal. Als een dirigent voor een orkest, dirigeerde hij met zijn armen en handen de gezamenlijke bewegingen van de studenten. Elke keer als hij een klank met zijn stem maakte en vanuit zijn lichaam een twist aan zijn armbeweging gaf, veranderden alle studenten vrijwel tegelijkertijd de richting van hun cirkelloop. Ik voelde dat het niet slechts zijn stem of zijn armbeweging was die hen van richting deed veranderen, maar de verandering van de energiebeweging in de ruimte die hij daarmee teweeg bracht.

Energiebubbels

Toen mijn mij zag binnenkomen knikte hij even en stapte opzij om mij binnen te laten. Op het moment dat ik mijn tweede voet op de vloer zette gaf hij opnieuw een twist aan de energie en ik kon niet anders dan meebewegen, alsof ik in een bubbel met een wervelstorm stapte. Met als enige verschil dat de wervelstorm zich nu ook in mijn lichaam bevond en mij voortdreef met de andere studenten.

Ik zal deze energiebubbels die hij in zijn praktijklessen creëerde nooit vergeten. Voor mijn gevoel hadden deze bubbels net als zeepbellen een grenslaagje waar je doorheen kon stappen om binnen en buiten de invloedssfeer van zijn energie te komen. Binnen de bubbel werd je gevoed door de energie, de spirit en de informatie van de oefening. Daarbuiten was het ‘gewone’ leven. Tegelijkertijd was zo’n energiebubbel een veiligheidszone waarin iedereen de ervaring kreeg die hij of zij op dat moment nodig had. Dat kon een leer- of inzichtservaring zijn, maar ook een reiniging of healing.

Het verschil tussen tai-chi beoefenen en tai-chi zijn

Iedere keer als ik aan mijn leraar terugdenk om iets te vertellen of om te schrijven wat er nou zo bijzonder aan hem was, kan ik bijna niet kiezen uit de talrijke buitengewone ervaringen. Om een idee te geven wat initiatie voor mij heeft betekent, kies ik een ervaring die mij doet denken aan een initiatie in de geheimen van tai-chi. Het was een ingrijpende ervaring die mij het verschil leerde tussen tai-chi beoefenen en tai-chi zijn.

Het deed zich voor tijdens een tai-chi 37 cursus, zo’n twee jaar later dan de boven beschreven ervaring van het cirkel lopen. We oefenden met zijn allen tai-chi zhanzhuang, een houding waarin je staat voordat je de vorm gaat lopen. Omdat het de eerste oefening na een lange theorieles was, was ik stijf in mijn rug en stond ik nog niet lekker op mijn benen.

Ik was aan het zoeken naar de juiste houding toen dr. Shen langs kwam. Hij ging voor mij staan en stopte. Eerst keek hij een beetje kritisch naar mijn geworstel. Daarna glimlachte hij en keek diep in mijn ogen. Het voelde alsof hij recht in mijn ziel keek. Met zachte stem zei hij lang gerekt: “Reelaax your legs”.

Vrijwel direct leek het alsof alle spanning uit mijn benen wegvloeide. Mijn lichaam zakte als het ware in mijn benen. Vervolgens veranderde de klank van zijn stem en werd wat dwingender: “Sink deep into the ground!”. Het leek alsof er geen verschil meer was tussen mijn voeten en de grond. Mijn benen leken deel te worden van de aarde.

Ook de grens tussen mijn lichaam en de atmosfeer daarbuiten verdween. Mijn lichaam voelde licht en levendig als de lucht, maar met een fluïditeit als kwikzilver. Aanvankelijk was ik zo verwonderd over deze verandering dat ik vergat dat ik aan het oefenen was. Enigszins oncomfortabel maakte ik wat onhandige stapjes met mijn ‘nieuwe’ lichaam.

De Indonesische vechtkunst pencak silat

Naast mij stond mijn leraar Jan Willem van Overdam, met wie ik in Nijmegen trainde, toe te kijken. Hij zag wat er gebeurde en zei zoiets als: “Doe alsof je pencak oefent.” Dat is een Indonesische vechtkunst waar ik destijds nog les in gaf. Ik keek een beetje ongelukkig naar dr. Shen, die nog steeds op een voor mij intense manier in mijn geest keek. Hij glimlachte weer en knikte bevestigend. Ik viel terug op mijn jarenlange training van aanvals- en verdedigingsbewegingen, maar dan met een compleet nieuwe betekenis en kwaliteit. Elke vezel van mijn lichaam veranderde constant in een harmonische relatie met de vibraties in de lucht.

Het meest bijzondere was dat ik het gevoel had dat ik niet gewoon een mens met armen en benen was, maar een soort tai-chi bel met een continue verandering van binnen. De beide leraren maakten eveneens enkele vechtkunst gelijkende aanvalsbewegingen en het leek alsof ik als bij een dans met hen meebewoog. Even plotseling als hij was opgedoken, draaide dr. Shen zich van mij weg en liep naar de volgende student. Mijn lichaam bewoog nog een tijdje verder, maar het lukte mij niet om het gevoel en kwaliteit van de oefening vast te houden. De belangrijkste reden dat ik 'het' verloor was dat ik over de ervaring begon na te denken; vooral over hoe geweldig en waardevol deze was. En terwijl deze gedachten opkwamen verkruimelde de tai-chi bel die de ervaring mogelijk maakte tot stof.

Ik wist zeker dat ik tai-chi leraar wilde worden

Nadat de ervaring voorbij was, stond ik een beetje perplex om mij heen te kijken. Ik had iets geweldigs meegemaakt, althans dat vond ik zelf. Maar het leek niemand te deren, want iedereen was met zijn eigen oefening en indrukwekkende ervaring bezig.

Wat ik zeker wist, was dat ik deze ervaring nooit meer zou vergeten en dat ik zou blijven oefenen tot ik het zelf weer terug kon halen én totdat ik dit soort ervaringen ook kon overdragen als ik zelf tai-chi leraar zou zijn. Want dat ik tai-chi leraar zou worden wist ik toen zeker. In Nijmegen is een kleine groep mensen die zich nog steeds intensief bezighoudt met het uitwerken van en zich verdiepen in het tai-chi systeem van onze gezamenlijke bronleraar. Bij YinYang Harmony kun ook jij je verdiepen in dit unieke en bijzondere tai-chi systeem.